نوشیدن از شهد شهود شعبان ماه شعبان ماه عاشقی و نزدیکی است ماه رجعت به اصالت «خودی» و رهیدن از غبار «بیخودی» و سکنی گزیدن در ساحل امن عبودیت از موجاموج دریای پرخطر گناهان ابراندود در آسمان دل است.ماه شعبان ماه تمرین و وصل است تا در خاطر خطیر عبادیت و معنویت، فرصتی برای دل مهیا شود تا در عظمت شکوه رمضان تاب میهمانی عرش اعلی را برای دیدار خدا فراهم سازد.
ماه شعبان ماه منیر آسمان عشق است و در این صحنه رویایی از پروازی ملکوتی، چه جای رخوت و خسران که باب اجابت به سوی نیاز عبد، باز و جلوه ناز یار و دلدار عیان است و دل از دل عاشق می برد.
آری؛ از حضرت صادق علیه السلام روایت است که: چون ماه شعبان داخل مىشد حضرت امام زین العابدین علیه السلام اصحاب خود را جمع مىنمود و مىفرمود اى اصحاب من مىدانید این چه ماهى است این ماه شعبان است و حضرت رسول صلى الله علیه و آله مىفرمود شعبان ماه من است پس در این ماه براى محبت پیغمبر خود و براى تقرب به سوى پروردگار خود روزه بدارید به حق آن خدائى که جان على بن الحسین بدست قدرت اوست سوگند یاد مىکنم که از پدرم حسین بن على علیهما السلام شنیدم که فرمود شنیدم از امیر المؤمنین علیه السلام که هر که روزه دارد شعبان را براى محبت پیغمبر خدا و تقرب به سوى خدا،پروردگار او را دوست دارد و در روز قیامت به کرامت خود نزدیک گرداند و بهشت را براى او واجب گرداند .
شیخ از صفوان جمال نقل کرده که گفت: حضرت صادق علیه السلام به من فرمود کسانى را که در ناحیه و اطراف تو هستند بر روزه شعبان وادار کن .گفتم فدایت شوم مگر روزه شعبان چه فضیلتی دارد؟ فرمود :بدرستى که رسول خدا صلى الله علیه و آله هر گاه هلال شعبان را مىدید امر مىفرمود که منادا در مدینه ندا کند، اى اهل مدینه من رسولم از جانب رسول خدا صلى الله علیه و آله بسوى شما مىفرماید آگاه باشید بدرستى که شعبان ماه من است ، پس خدا رحمت کند کسى را که یارى کند مرا در ماه من یعنى روزه بدارد آن را پس حضرت صادق علیه السلام گفتند که امیر المؤمنین علیه السلام مىفرمود فوت نشد از من روزه شعبان از زمانى که این سخنان را از پیامبر شنیدم.
اعمال این ماه شریف بر دو قسم است اعمال مشترکه و اعمال مختصه :
اعمال مشترکه
اول هر روز هفتاد مرتبه بگوید
أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَسْأَلُهُ التَّوْبَةَ
دوم هر روز هفتاد مرتبه بگوید
أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِی لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحِیمُ الْحَیُّ الْقَیُّومُ* وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ
و در بعضى روایات الحی القیوم پیش از الرحمن الرحیم است و عمل بهر دو خوب است و از روایات مستفاد مىشود که بهترین دعاها و ذکرها در این ماه استغفار است و هر که هر روز هفتاد مرتبه در این ماه استغفار کند مثل آن است که هفتاد هزار مرتبه در ماههاى دیگر استغفار نموده است .
سوم صدقه
صدقه بدهد در این ماه اگرچه به نصف دانه خرمایى باشد تا حق تعالى بدن او را بر آتش جهنم حرام گرداند (از حضرت صادق علیه السلام منقول است که: از آن جناب سؤال کردند از فضیلت روزه رجب فرمود چرا غافلید از روزه شعبان راوى عرض کرد یا ابن رسول الله چه ثواب دارد کسى که یک روز از شعبان را روزه بدارد فرمود به خدا قسم بهشت، ثواب او است عرض کرد یا ابن رسول الله بهترین اعمال در این ماه چیست فرمود تصدق و استغفار هر که در ماه شعبان تصدق کند حق تعالى آن را تربیت کند همچنان که یکى از شما شتر بچهاش را تربیت مىکند تا آنکه در روز قیامت به صاحبش برسد در حالتى که به قدر کوه احد شده باشد
چهارم: در تمام این ماه هزار بار بگوید
لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ* وَ لَا نَعْبُدُ إِلَّا إِیَّاهُ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ
که ثواب بسیار دارد از جمله آنکه عبادت هزار ساله در نامه عملش بنویسند.
پنجم در هر پنجشنبه این ماه دو رکعت نماز خوانده شود
در هر رکعت بعد از حمد صد مرتبه توحید بخوند و بعد از سلام صد بار صلوات بفرستد تا حق تعالى هر حاجتى که دارد برآورد و روزهاش نیز فضیلت دارد (و روایت شده که: در هر روز پنجشنبه ماه شعبان زینت مىکنند آسمانها را پس ملائکه عرض مىکنند خداوندا بیامرز روزه داران این روز را و دعاى ایشان را مستجاب گردان) (و در خبر مروى است که: هر که روز دوشنبه و پنجشنبه شعبان را روزه دارد حق تعالى بیست حاجت از حوائج دنیا و بیست حاجت از حاجتهاى آخرت او را برآورد
ششم در این ماه صلوات بسیار فرستد
هفتم[مناجات شعبانیه]
بخواند این مناجات مرویه از ابن خالویه را که نقل کرده: و گفته این مناجات حضرت امیر المؤمنین و امامان از فرزندان او علیهم السلام است که در ماه شعبان مىخواندند:
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اسْمَعْ دُعَائِی إِذَا دَعَوْتُکَ وَ اسْمَعْ نِدَائِی إِذَا نَادَیْتُکَ وَ أَقْبِلْ عَلَیَّ إِذَا نَاجَیْتُکَ فَقَدْ هَرَبْتُ إِلَیْکَ وَ وَقَفْتُ بَیْنَ یَدَیْکَ مُسْتَکِیناً لَکَ مُتَضَرِّعاً إِلَیْکَ رَاجِیاً لِمَا لَدَیْکَ ثَوَابِی وَ تَعْلَمُ مَا فِی نَفْسِی وَ تَخْبُرُ حَاجَتِی وَ تَعْرِفُ ضَمِیرِی وَ لَا یَخْفَى عَلَیْکَ أَمْرُ مُنْقَلَبِی وَ مَثْوَایَ وَ مَا أُرِیدُ أَنْ أُبْدِئَ بِهِ مِنْ مَنْطِقِی...
و این از مناجاتهاى جلیل القدر ائمة علیهم السلام است و بر مضامین عالیه مشتمل است و در هر وقت که حضور قلبى باشد خواندن آن مناسب است.
و اما اعمال مختصه شعبان
شب اول
نمازهاى بسیار در اقبال ذکر شده از جمله دوازده رکعت به حمد و یازده مرتبه توحید
روز اول
روزهاش فضیلت بسیار دارد (و از حضرت صادق علیه السلام روایت است که: هر که روزه بگیرد روز اول شعبان را واجب شود براى او بهشت البته)
روز سوم
روز مبارکى است پس روزه بگیر آن روز را و این دعا را در آن روز بخوان:
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِحَقِّ الْمَوْلُودِ فِی هَذَا الْیَوْمِ الْمَوْعُودِ بِشَهَادَتِهِ قَبْلَ اسْتِهْلَالِهِ وَ وِلَادَتِهِ بَکَتْهُ السَّمَاءُ وَ مَنْ فِیهَا وَ الْأَرْضُ وَ مَنْ عَلَیْهَا وَ لَمَّا یَطَأْ [یُطَأْ] لَابَتَیْهَا قَتِیلِ الْعَبْرَةِ وَ سَیِّدِ الْأُسْرَةِ الْمَمْدُودِ بِالنُّصْرَةِ یَوْمَ الْکَرَّةِ الْمُعَوَّضِ مِنْ قَتْلِهِ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ نَسْلِهِ وَ الشِّفَاءَ فِی تُرْبَتِهِ وَ الْفَوْزَ مَعَهُ فِی أَوْبَتِهِ وَ الْأَوْصِیَاءَ مِنْ عِتْرَتِهِ بَعْدَ قَائِمِهِمْ وَ غَیْبَتِهِ حَتَّى یُدْرِکُوا الْأَوْتَارَ وَ یَثْأَرُوا الثَّارَ وَ یُرْضُوا الْجَبَّارَ وَ یَکُونُوا خَیْرَ أَنْصَارٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِمْ مَعَ اخْتِلَافِ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ اللَّهُمَّ فَبِحَقِّهِمْ إِلَیْکَ أَتَوَسَّلُ وَ أَسْأَلُ سُؤَالَ مُقْتَرِفٍ مُعْتَرِفٍ مُسِیءٍ إِلَى نَفْسِهِ مِمَّا فَرَّطَ فِی یَوْمِهِ وَ أَمْسِهِ یَسْأَلُکَ الْعِصْمَةَ إِلَى مَحَلِّ رَمْسِهِ اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ عِتْرَتِهِ وَ احْشُرْنَا فِی زُمْرَتِهِ وَ بَوِّئْنَا مَعَهُ دَارَ الْکَرَامَةِ وَ مَحَلَّ الْإِقَامَةِ اللَّهُمَّ وَ کَمَا أَکْرَمْتَنَا بِمَعْرِفَتِهِ فَأَکْرِمْنَا بِزُلْفَتِهِ وَ ارْزُقْنَا مُرَافَقَتَهُ وَ سَابِقَتَهُ وَ اجْعَلْنَا مِمَّنْ یُسَلِّمُ لِأَمْرِهِ وَ یُکْثِرُ الصَّلَاةَ عَلَیْهِ عِنْدَ ذِکْرِهِ وَ عَلَى جَمِیعِ أَوْصِیَائِهِ وَ أَهْلِ أَصْفِیَائِهِ الْمَمْدُودِینَ مِنْکَ بِالْعَدَدِ الِاثْنَیْ عَشَرَ النُّجُومِ الزُّهَرِ وَ الْحُجَجِ عَلَى جَمِیعِ الْبَشَرِ اللَّهُمَّ وَ هَبْ لَنَا فِی هَذَا الْیَوْمِ خَیْرَ مَوْهِبَةٍ وَ أَنْجِحْ لَنَا فِیهِ کُلَّ طَلِبَةٍ کَمَا وَهَبْتَ الْحُسَیْنَ لِمُحَمَّدٍ جَدِّهِ وَ عَاذَ فُطْرُسُ بِمَهْدِهِ فَنَحْنُ عَائِذُونَ بِقَبْرِهِ مِنْ بَعْدِهِ نَشْهَدُ تُرْبَتَهُ وَ نَنْتَظِرُ أَوْبَتَهُ آمِینَ رَبَّ الْعَالَمِینَ
پس مىخوانى بعد از این به دعاى حسین علیه السلام: و این آخر دعاى آن حضرت است در روز عاشوراء
اللَّهُمَّ أَنْتَ مُتَعَالِی الْمَکَانِ عَظِیمُ الْجَبَرُوتِ شَدِیدُ الْمِحَالِ غَنِیٌّ عَنِ الْخَلَائِقِ عَرِیضُ الْکِبْرِیَاءِ قَادِرٌ عَلَى مَا تَشَاءُ قَرِیبُ الرَّحْمَةِ صَادِقُ الْوَعْدِ سَابِغُ النِّعْمَةِ حَسَنُ الْبَلَاءِ قَرِیبٌ إِذَا دُعِیتَ مُحِیطٌ بِمَا خَلَقْتَ قَابِلُ التَّوْبَةِ لِمَنْ تَابَ إِلَیْکَ قَادِرٌ عَلَى مَا أَرَدْتَ وَ مُدْرِکٌ مَا طَلَبْتَ وَ شَکُورٌ إِذَا شُکِرْتَ وَ ذَکُورٌ إِذَا ذُکِرْتَ أَدْعُوکَ مُحْتَاجاً وَ أَرْغَبُ إِلَیْکَ فَقِیراً وَ أَفْزَعُ إِلَیْکَ خَائِفاً وَ أَبْکِی إِلَیْکَ
مَکْرُوباً وَ أَسْتَعِینُ بِکَ ضَعِیفاً وَ أَتَوَکَّلُ عَلَیْکَ کَافِیاً احْکُمْ بَیْنَنَا وَ بَیْنَ قَوْمِنَا [بِالْحَقِ] فَإِنَّهُمْ غَرُّونَا وَ خَدَعُونَا وَ خَذَلُونَا وَ غَدَرُوا بِنَا وَ قَتَلُونَا وَ نَحْنُ عِتْرَةُ نَبِیِّکَ وَ وَلَدُ [وُلْدُ] حَبِیبِکَ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الَّذِی اصْطَفَیْتَهُ بِالرِّسَالَةِ وَ ائْتَمَنْتَهُ عَلَى وَحْیِکَ فَاجْعَلْ لَنَا مِنْ أَمْرِنَا فَرَجاً وَ مَخْرَجاً بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
ابن عیاش گفت شنیدم از حسین بن على بن سفیان بزوفرى که مىگفت حضرت صادق علیه السلام مىخواند این دعا را در این روز و فرموده که این دعا از دعاهاى روز سوم شعبان است و آن روز ولادت حسین علیه السلام است
شب سیزدهم
اول لیالى بیض است و کیفیت نماز امشب و دو شب بعد در اعمال ماه رجب بیان شده است .
شب نیمه شعبان
شب بسیار مبارکى است (از حضرت امام جعفر صادق علیه السلام روایت است که: از حضرت امام محمد باقر علیه السلام سؤال شد از فضل شب نیمه شعبان فرمود آن شب بعد از لیلة القدر افضل شبها است در آن شب عطا مىفرماید خداوند به بندگان فضل خود را و مىآمرزد ایشان را به من و کرم خویش پس سعى و کوشش کنید در تقرب جستن به سوى خداى تعالى در آن شب پس بدرستى که آن شبى است که خدا قسم یاد فرموده به ذات مقدس خود که دست خالى برنگرداند سائلى را از درگاه خود مادامى که سؤال نکند معصیت را و شبى است که قرار داده حق تعالى آن را از براى ما به مقابل آنکه قرار داده شب قدر را براى پیغمبر ما صلى الله علیه و آله پس کوشش کنید در دعا و ثنا بر خداى تعالى الخبر) و از جمله برکات این شب مبارک آن است که ولادت باسعادت حضرت سلطان عصر امام زمان أرواحنا له الفداء در سحر این شب سنه دویست و پنجاه و پنج در سر من رأى واقع شده و باعث مزید شرافت این لیله مبارکه شده.
از براى این شب چند عمل است
غسل
غسل این شب باعث تخفیف گناهان مىشود
احیاء
دوم احیاء این شب است به نماز و دعا و استغفار
چنانچه امام زین العابدین علیه السلام این کار را انجام می دادند و در روایت است که هر که این شب را احیا کند نمیرد دل او در روزى که دلها بمیرند.
سوم زیارت حضرت امام حسین علیه السلام
زیارت حضرت امام حسین علیه السلام افضل اعمال این شب و باعث آمرزش گناهان است و هر که می خواهد روح صد و بیست و چهار هزار پیغمبر با او مصافحه کند آن جناب را در این شب زیارت کند: و اقل زیارت آن حضرت آن است که به پشت بام برود و به جانب راست و چپ نظر کند سپس سر به جانب آسمان کند آن حضرت را به این کلمات زیارت نماید:
السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَیْکَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ
و هر کس در هر کجا باشد در هر وقت که آن حضرت را به این کیفیت زیارت کند امید است که ثواب حج و عمره براى او نوشته شود .
چهارم خواندن این دعا که شیخ و سید نقل کردهاند و به منزله زیارت امام زمان صلوات الله علیه است:
اللَّهُمَّ بِحَقِّ لَیْلَتِنَا [هَذِهِ] وَ مَوْلُودِهَا وَ حُجَّتِکَ وَ مَوْعُودِهَا الَّتِی قَرَنْتَ إِلَى فَضْلِهَا فَضْلًا فَتَمَّتْ کَلِمَتُکَ صِدْقاً وَ عَدْلًا لَا مُبَدِّلَ لِکَلِمَاتِکَ وَ لَا مُعَقِّبَ لِآیَاتِکَ نُورُکَ الْمُتَأَلِّقُ وَ ضِیَاؤُکَ الْمُشْرِقُ وَ الْعَلَمُ النُّورُ فِی طَخْیَاءِ الدَّیْجُورِ الْغَائِبُ الْمَسْتُورُ جَلَّ مَوْلِدُهُ وَ کَرُمَ مَحْتِدُهُ وَ الْمَلَائِکَةُ شُهَّدُهُ وَ اللَّهُ نَاصِرُهُ وَ مُؤَیِّدُهُ إِذَا آنَ مِیعَادُهُ وَ الْمَلَائِکَةُ [فَالْمَلَائِکَةُ] أَمْدَادُهُ سَیْفُ اللَّهِ الَّذِی لَا یَنْبُو وَ نُورُهُ الَّذِی لَا یَخْبُو وَ ذُو الْحِلْمِ الَّذِی لَا یَصْبُو مَدَارُ الدَّهْرِ وَ نَوَامِیسُ الْعَصْرِ وَ وُلَاةُ الْأَمْرِ وَ الْمُنَزَّلُ عَلَیْهِمْ مَا یَتَنَزَّلُ [یَنْزِلُ] فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ وَ أَصْحَابُ الْحَشْرِ وَ النَّشْرِ تَرَاجِمَةُ وَحْیِهِ وَ وُلَاةُ أَمْرِهِ وَ نَهْیِهِ اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى خَاتِمِهِمْ وَ قَائِمِهِمْ الْمَسْتُورِ عَنْ عَوَالِمِهِمْ اللَّهُمَّ وَ أَدْرِکْ بِنَا أَیَّامَهُ وَ ظُهُورَهُ وَ قِیَامَهُ وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَنْصَارِهِ وَ اقْرِنْ ثَارَنَا بِثَارِهِ وَ اکْتُبْنَا فِی أَعْوَانِهِ وَ خُلَصَائِهِ وَ أَحْیِنَا فِی دَوْلَتِهِ نَاعِمِینَ وَ بِصُحْبَتِهِ غَانِمِینَ وَ بِحَقِّهِ قَائِمِینَ وَ مِنَ السُّوءِ سَالِمِینَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ* وَ صَلَوَاتُهُ عَلَى [وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى] سَیِّدِنَا مُحَمَّدٍ خَاتَمِ النَّبِیِّینَ وَ الْمُرْسَلِینَ وَ عَلَى أَهْلِ بَیْتِهِ الصَّادِقِینَ وَ عِتْرَتِهِ النَّاطِقِینَ وَ الْعَنْ جَمِیعَ الظَّالِمِینَ وَ احْکُمْ بَیْنَنَا وَ بَیْنَهُمْ یَا أَحْکَمَ الْحَاکِمِینَ
پنجم شیخ روایت کرده از اسماعیل بن فضل هاشمی که گفت: تعلیم نمود به مرا حضرت صادق علیه السلام این دعا را که بخوانم آن را در شب نیمه شعبان
اللَّهُمَّ أَنْتَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ الْخَالِقُ الرَّازِقُ الْمُحْیِی الْمُمِیتُ الْبَدِیءُ الْبَدِیعُ لَکَ الْجَلَالُ وَ لَکَ الْفَضْلُ وَ لَکَ الْحَمْدُ وَ لَکَ الْمَنُّ وَ لَکَ الْجُودُ وَ لَکَ الْکَرَمُ وَ لَکَ الْأَمْرُ وَ لَکَ الْمَجْدُ وَ لَکَ الشُّکْرُ وَحْدَکَ لَا شَرِیکَ لَکَ یَا وَاحِدُ یَا أَحَدُ یَا صَمَدُ یَا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْ لِی وَ ارْحَمْنِی وَ اکْفِنِی مَا أَهَمَّنِی وَ اقْضِ دَیْنِی وَ وَسِّعْ عَلَیَّ فِی رِزْقِی فَإِنَّکَ فِی هَذِهِ اللَّیْلَةِ کُلَّ أَمْرٍ حَکِیمٍ تَفْرُقُ وَ مَنْ تَشَاءُ مِنْ خَلْقِکَ تَرْزُقُ فَارْزُقْنِی وَ أَنْتَ خَیْرُ الرَّازِقِینَ فَإِنَّکَ قُلْتَ وَ أَنْتَ خَیْرُ الْقَائِلِینَ النَّاطِقِینَ وَ اسْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ فَمِنْ فَضْلِکَ أَسْأَلُ وَ إِیَّاکَ قَصَدْتُ وَ ابْنَ نَبِیِّکَ اعْتَمَدْتُ وَ لَکَ رَجَوْتُ فَارْحَمْنِی یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
ششم این دعا را که حضرت رسول صلى الله علیه و آله در این شب مىخواندند
اللَّهُمَّ اقْسِمْ لَنَا مِنْ خَشْیَتِکَ مَا یَحُولُ بَیْنَنَا وَ بَیْنَ مَعْصِیَتِکَ وَ مِنْ طَاعَتِکَ مَا تُبَلِّغُنَا بِهِ رِضْوَانَکَ وَ مِنَ الْیَقِینِ مَا یَهُونُ عَلَیْنَا بِهِ مُصِیبَاتُ الدُّنْیَا اللَّهُمَّ أَمْتِعْنَا بِأَسْمَاعِنَا وَ أَبْصَارِنَا وَ قُوَّتِنَا مَا أَحْیَیْتَنَا وَ اجْعَلْهُ الْوَارِثَ مِنَّا وَ اجْعَلْ ثَارَنَا عَلَى مَنْ ظَلَمَنَا وَ انْصُرْنَا عَلَى مَنْ عَادَانَا وَ لَا تَجْعَلْ مُصِیبَتَنَا فِی دِینِنَا وَ لَا تَجْعَلِ الدُّنْیَا أَکْبَرَ هَمِّنَا وَ لَا مَبْلَغَ عِلْمِنَا وَ لَا تُسَلِّطْ عَلَیْنَا مَنْ لَا یَرْحَمُنَا بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
و این دعاى جامع کاملى است و خواندن آن در اوقات دیگر نیز غنیمت است و از عوالى اللئالى نقل شده که حضرت رسول صلى الله علیه و آله همیشه این دعا را مىخواندند.
هشتم: دعاى کمیل خوانده شود که ورودش در این شب است .
نهم :آنکه هر یک از سُبْحانَ اللَّهِ و الْحَمْدُ لِلَّهِ* و اللَّهُ أَکْبَرُ و لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ* را صد مرتبه بگوید تا خداوند تعالى گناهان گذشته او را بیامرزد و برآورد حاجتهاى دنیا و آخرت او رابرآورد.
بجا آورد سجدهها و دعاهایى را که از رسول خدا صلى الله علیه و آله روایت شده، از جمله روایتى است که شیخ از حماد بن عیسى از ابان بن تغلب روایت کرده که گفت حضرت صادق علیه السلام فرمودند: شب نیمه شعبانى داخل شد و بود رسول خدا صلى الله علیه و آله در آن شب نزد عایشه بودهمین که نصف شب شد برخاست رسول خدا صلى الله علیه و آله براى عبادت و عایشه جستجو مىکرد رسول خدا صلى الله علیه و آله را در حجرههاى زنهاى دیگرش ،حجره به حجره پس در این بین که در جستجوى آن حضرت بود به ناگاه نظرش افتاد بر رسول خدا صلى الله علیه و آله که در سجده است مثل جامهاى که چسبیده شده بر روى زمین، پس نزدیک آن حضرت شد شنید که مىگوید در سجده خود :سَجَدَ لَکَ سَوَادِی وَ خَیَالِی وَ آمَنَ بِکَ فُؤَادِی هَذِهِ یَدَایَ وَ مَا جَنَیْتُهُ عَلَى نَفْسِی یَا عَظِیمُ [عَظِیماً] تُرْجَى [یُرْجَى] لِکُلِّ عَظِیمٍ اغْفِرْ لِیَ الْعَظِیمَ فَإِنَّهُ لَا یَغْفِرُ الذَّنْبَ الْعَظِیمَ إِلَّا الرَّبُّ الْعَظِیمُ
پس بلند کرد سر خود را و دوباره برگشت به سجده وفرمود:
أَعُوذُ بِنُورِ وَجْهِکَ الَّذِی أَضَاءَتْ لَهُ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرَضُونَ وَ انْکَشَفَتْ لَهُ الظُّلُمَاتُ وَ صَلَحَ عَلَیْهِ أَمْرُ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ مِنْ فُجْأَةِ نَقِمَتِکَ وَ مِنْ تَحْوِیلِ عَافِیَتِکَ وَ مِنْ زَوَالِ نِعْمَتِکَ اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی قَلْباً تَقِیّاً نَقِیّاً وَ مِنَ الشِّرْکِ بَرِیئاً لَا کَافِراً وَ لَا شَقِیّاً
پس بر خاک نهاد دو طرف روى خود را و گفت :عَفَّرْتُ وَجْهِی فِی التُّرَابِ وَ حُقَّ لِی أَنْ أَسْجُدَ لَکَ.
پس همینکه خواست رسول خدا صلى الله علیه و آله برگردد شتافت عایشه به سوى رختخواب خود پس رسول خدا صلى الله علیه و آله آمد به رختخواب او و شنید که نفس بلند مىزند فرمود چیست این نفس بلند آیا ندانستهاى که چه شبى است امشب این شب نیمه شعبان است که در آن قسمت مىشود روزىها و در آن نوشته مىشود اجلها و در آن نوشته مىشود روندگان به حج و بدرستى که خداى تعالى مىآمرزد در این شب از خلق خود بیشتر از عدد موهاى بزهاى قبیله کلب و مىفرستد خداى تعالى ملائکه خود را از جانب آسمان به سوى زمین در مکه.
چهاردهم: نماز جناب جعفر را بجا آورد چنانکه شیخ از حضرت امام رضا علیه السلام روایت کرده
پانزدهم بجا آورد نمازهاى این شب را که بسیار است از جمله نمازى است که روایت کرده ابو یحیى صنعانى از حضرت باقر و صادق علیهما السلام که فرمودند: هر گاه شب نیمه شعبان شد پس بجا آور چهار رکعت نماز بخوان در هر رکعت حمد و قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ صد مرتبه پس چون فارغ شدى بگو
اللَّهُمَّ إِنِّی إِلَیْکَ فَقِیرٌ وَ مِنْ عَذَابِکَ خَائِفٌ مُسْتَجِیرٌ اللَّهُمَّ لَا تُبَدِّلْ اسْمِی وَ لَا تُغَیِّرْ جِسْمِی وَ لَا تَجْهَدْ بَلَائِی وَ لَا تُشْمِتْ بِی أَعْدَائِی أَعُوذُ بِعَفْوِکَ مِنْ عِقَابِکَ وَ أَعُوذُ بِرَحْمَتِکَ مِنْ عَذَابِکَ وَ أَعُوذُ بِرِضَاکَ مِنْ سَخَطِکَ وَ أَعُوذُ بِکَ مِنْکَ جَلَّ ثَنَاؤُکَ أَنْتَ کَمَا أَثْنَیْتَ عَلَى نَفْسِکَ وَ فَوْقَ مَا یَقُولُ الْقَائِلُونَ
و بدان که فضیلت بسیار وارد شده براى خواندن صد رکعت نماز در این شب در هر رکعتى یک مرتبه حمد و ده مرتبه توحید و گذشت در ماه رجب دستور العمل شش رکعت نماز در این شب به حمد و یس و تبارک و توحید
روز نیمه شعبان
عید مولود شریف امام دوازدهم مولانا و إمامنا المهدی حضرت حجة بن الحسن صاحب الزمان صلوات الله علیه است و یستحب زیارته علیه السلام فی کل زمان و مکان و الدعاء بتعجیل الفرج عند زیارته و تتأکد زیارته فی السرداب بسر من رأى و هو المتیقن ظهوره و تملکه و أنه یملأ الأرض قسطا و عدلا کما ملئت ظلما و جورا.
در اعمال بقیه این ماه است
(از حضرت امام رضا علیه السلام منقول است که: هر که سه روز از آخر ماه شعبان روزه بدارد و به ماه مبارک رمضان وصل کند حق تعالى ثواب روزه دو ماه متوالى براى او بنویسد) (و ابو الصلت هروى روایت کرده است که: در جمعه آخر ماه شعبان به خدمت حضرت امام رضا علیه السلام رفتم حضرت فرمود که اى ابو الصلت اکثر ماه شعبان رفت و این جمعه آخر آن است پس تدارک و تلافى کن در آنچه از این ماه مانده است تقصیرهایى را که در ایام گذشته این ماه کردهاى و بر تو باد که رو آورى بر آنچه نافع است براى تو و دعا و استغفار بسیار بکن و تلاوت قرآن مجید بسیار بکن و توبه کن به سوى خدا از گناهان خود تا آنکه چون ماه مبارک درآید خالص گردانیده باشى خود را از براى خدا و مگذار در گردن خود امانت و حق کسى را مگر آنکه ادا کنى و مگذار در دل خود کینه کسى را مگر آنکه بیرون کنى و مگذار گناهى را که مىکردهاى مگر آنکه ترک کنى و از خدا بترس و توکل کن بر خدا در پنهان و آشکار امور خود و هر که بر خدا توکل کند خدا بس است او را و بسیار بخوان در بقیه این ماه این دعا را:
اللَّهُمَّ إِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنَا فِیمَا مَضَى مِنْ شَعْبَانَ فَاغْفِرْ لَنَا فِیمَا بَقِیَ مِنْهُ.
بدرستى که حق تعالى در این ماه آزاد مىگرداند بندههاى بسیار از آتش جهنم براى حرمت ماه مبارک رمضان.
